DATA149.1.19

თამარ იარაჯულის შვილს სისხლში ტყვიის მაღალი დონე აღმოუჩინეს. თამარმა კვლევის ჩატარე მას შემდეგ გადაწყვიტა, რაც სხვა მშობლებთან სოციალურ ქსელში საუბრისას აღმოაჩინა, რომ სისხლში ტყვიის მაღალი შემცველობის მქონე ბავშვების ყველა სიმპტომი მისთვის ნაცნობი იყო. მას შემდეგ რაც გაბრიელს სისხლში ტყვიის მაღალი დონე დაუდგინდა, კვლევა მეორე შვილსაც ჩაუტარა. თამარი სახელმწიფოსგან მხარდაჭერას ვერ გრძნობს, რადგან არ იცის რა არის სისხლში ტყვიის მაღალი შემცველობის წყარო და არ არის ინფორმირებული როგორ უნდა მოიქცეს. ამ პრობლემას თამარ იარაჯულის შვილები წლებია უკვე ებრძვიან, თუმცა უშედეგოდ. გაბრიელისა და მისი ძმის სისხლში ტყვიის შემცველობა 150 მკ/გ-ს აჭარბებს. ოჯახმა ინტოქსიკაციის წყაროს დღემდე ვერ მიაკვლია. სწორედ ამას მიიჩნევს, თამარი მთავარ პრობლემად. “მომაწოდონ ინფორმაცია რა წამალი დავალევინო, სად ვასეირნო, რა სათამაშოები ვუყიდო“.

ტყვია მძიმე მეტალთა ჯგუფს ეკუთვნის. ის არის რბილი, მკვრივი და დრეკადი ლითონი, რომელიც  გარემოს ბუნებრივი დამაბინძურებელია. იგი სერიოზულ გავლენას ახდენს ადამიანის ჯანმრთელობაზე. ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის მონაცემებით, ტყვია აღწევს თავის ტვინში, ღვიძლში და თირკმელებში. დროთა განმავლობაში მისი აკუმულირება კბილებსა და ძვლებში ხდება. იმის გამო, რომ ამ დროს პაციენტს გამოკვეთილი სიმპტომები არ აღენიშნება, მოწამლვა ხშირად შეუმჩნეველი რჩება. დიდი რაოდენობით ტყვიას იერიში თავის ტვინზე და ცენტრალურ ნერვულ სისტემაზე მიაქვს. ტყვია არის ნიადაგში, წყალში, დაბინძურებულ ჰაერში და შესაბამისად, საკვებშიც.

ტყვიით ინტოქსიკაციის  შესაძლო გზებია:

1.      საღებავი, რომელიც შეიცავს ტყვიას;

2.      სახლის მტვერი ან ნიადაგი.

3.      ტყვიის შემცველი სამშენებლო მასალა;

4.      დაბინძურებული გარემო, საოჯახო მტვერი;

5.      ტკბილეული/სანელებლები, თუ მასში გამოყენებულ საღებავში მაღალია ტყვიის შემცველობა;

6.      სათამაშოები, პარფიუმერია, რომლებიც შეიცავენ სხვადასხვა საღებავ ელემენტებს;

7.      წყლის მილები;

8.      საწვავი.

ადამიანები ტყვიას სხვადასხვა პროდუქტში უკვე 8000 წელია იყენებენ, ამიტომაც გაგიკვირდებათ თუ გაიგებთ, რომ მხოლოდ დაახლ. 150 წ-დან ჩვ. წელთაღრიცხვამდე გახდა ცნობილი, რომ ტყვია საშიშია და მასთან თამაში არ ღირს, როცა ადამიანის სხეულზე მისი გავლენა ცნობილმა ბერძენმა ფიზიკოსმა ნიკანდროს კოლოფონელმა შეისწავლა. ნიკანდროსმა ეს მეტალი „მომაკვდინებლადაც“ კი აღწერა. მან თავის ნაშრომში „ალექსიფარმაკა“ განვრცობით დაწერა ადამიანის სხეულზე მისი საზიანო ეფექტების შესახებ.

ამის შემდგომ, ახ. წ.-ით I საუკუნეში ბერძენმა ფიზიკოსმა პედანიუს დიოსკორიდესმა აღნიშნა: „ტყვია გონებას აფერხებს“.

Occupation Safety and Health Research Institute-ის თანახმად, ტყვიით მოწამვლა ერთ-ერთი უძველესი, დადგენილი და ყველაზე ცნობილი პროფესიული დაავადებაა. მისი მწვავე შედეგები ძველი დროიდანვეა აღმოჩენილი.

ძველმა ბერძნებმა და რომაელებმა იცოდნენ ტყვიის მომაკვდინებელ და საგანგაშო ეფექტებზე ადამიანის სხეულში, თუმცა ისინი კვლავ მოიხმარდნენ მას, რადგან იოლად მოსახმარი მეტალია, ჟანგგამძლეა და მკვრივი. რომაელები განსაკუთრებული სიხშირით მოიხმარდნენ ტყვიას წყლის მილებისა და ქვაბების დასამზადებლად. იულიუს კეისარის მთავარმა ინჟინერმა ვირტუვიუსმა როგორც აღნიშნა, წყალი მიწისგან დამზადებულ მილებში უფრო ჯანსაღია, ვიდრე ტყვიის მილებში - როგორც ჩანს, ტყვია აზიანებს.